نحوه کار سفیدکننده ها چگونه است؟ - درگ فایل

اگر شما هم از این مواد شوینده برای نظافت سطوح یا لکه بری لباس ها استفاده می کنید، احتمالا سوالات زیادی در ارتباط با آن و فرمالاسیون جادویی اش فکر شما را مشغول نموده است. استفاده از مایع سفیدنماینده چه مزایا و معایبی دارد؟ آیا استفاده از وایتکس برای سلامتی مضر است؟ رقیق کردن این ماده شوینده با آب باید با چه نسبتی باشد؟ چه تفاوت هایی در خصوص نحوه کار سفیدنماینده های مختلف با هم وجود دارد؟

سفیدنماینده چیست؟

احتمالا بیشتر افراد با شنیدن کلمه سفیدنماینده پیش از هر چیزی به وایتکس فکر می نمایند؛ با این حال باید بدانید که تنوع بالایی از این ماده شوینده وجود دارد. نحوه کار سفیدنماینده های مختلف بر اساس اهداف مصرف نماینده با هم تفاوت دارد و هنگام خرید آن باید به ترکیبات تشکیل دهنده توجه کنید. وایتکس نام عمومی ترکیبات سفیدنماینده است؛ چرا که این محصولات اولین بار با این نام به بازار عرضه شدند.

• نام عمومی: وایتکس (Vaytks Bleach)
• نام تجاری: آب ژاول (Javel Water)
• نام علمی:هیپو کلریت سدیم (Sodium Hypochlorite)
• سایر اسامی مورد استفاده: اکسید کلرید سدیم، اکسی کلرید سدیم، آنتی فرمین

این مواد شوینده از نظر ترکیبات سازنده با هم تفاوت دارند و به همین خاطر هر کدام از آن ها مناسب استفاده به خصوصی هستند. مواد سفیدنماینده علاوه بر خاصیت رنگ بری و لکه زدایی، جهت ضدعفونی کردن هم به کار برده می شوند. برای استفاده از این مواد باید از نحوه کار سفیدنماینده ها اطلاع کافی داشته باشید تا بتوانید از آن ها به شکلی صحیح برای نظافت سطوح یا شستشوی لباس ها بهره ببرید.

انواع سفیدنماینده

آشنایی با نحوه کار سفیدنماینده ها ضروری ست؛ چرا که این مواد به صورت گسترده در نظافت منازل استفاده می شوند. بنابراین باید فرمول صحیح به کاربردن آن را بدانید. این مواد شوینده حتی در صنایع و پزشکی هم به فراوانی مورد استفاده قرار می گیرند؛ اما نحوه کار سفیدنماینده های صنعتی تا حد زیادی با انواع خانگی آن ها تفاوت دارد.

به طور کلی این مواد شوینده در دو دسته سفید نماینده های کلری و غیر کلری طبقه بندی می شوند. نحوه کار سفیدنماینده های این دو گروه با هم فرق دارد و هر کدام برای مصارف ویژه ای مورد استفاده قرار می گیرند. هر دوی این ها با استفاده از واکنش اکسیداسیون اثر خود را اعمال می نمایند؛ اما ترکیبات موثر آن ها کاملا فرق دارد.

سفیدنماینده های کلری

این گروه پرکاربردترین محصولات سفیدنماینده در مقیاس خانگی به شمار می آیند. ماده موثره این ترکیبات، هیپوکلریت سدیم است و با نام تجاری آب ژاول شناخته می گردد. بخارات حاصل از مایعات آن به شدت سمی هستند و بهتر است پس از کار با آن ها، میزان زیادی لبنیات برای خنثی کردن اثرات مخرب آن ها بهره ببرید.

سفیدنماینده هایی مانند وایتکس مایعاتی زردرنگ با بویی تند با خاصیت سفیدنمایندگی، گندزدایی و از بین بردن بو هستند و حتی برای تصفیه آب و فاضلاب مورد استفاده قرار میگیرند. نحوه کار سفیدنماینده ها در این دسته کاملا وابسته به درصد هیپوکلریت و آب است. به طور معمول برای دستیابی به فرمول آب ژاول 10 تا 16 درصد از هیپوکلریت در آب مخلوط می گردد. از مهم ترین ویژگی های سفیدنماینده های کلری می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• این سفیدنماینده ها در تماس با نور و حرارت ناپایدار می شوند؛ به همین خاطر باید در ظروف مات و با در بسته نگهداری شوند.
• نحوه کار سفیدنماینده های کلری به وسیله واکنش های اکسیداسیون انجام می گردد؛ به همین علت این مواد خاصیت خورندگی دارند و موجب سوزش و ایجاد التهابات پوستی می شوند.
• مخلوط کردن آب ژاول با سایر مواد شیمیایی مانند آمونیاک بسیار خطرناک است و باعث فراوری گاز سمی کلرامین می گردد.
• ترکیب حاصل از آب ژاول و الکل متانول قابل اشتعال است.
• استفاده از وایتکس در محیط های بسته منجر به ایجاد اختلال در سیستم تنفسی می گردد؛ به همین منظور این کار اکیدا ممنوع است.

سفیدنماینده های غیر کلری

سفیدنماینده غیر کلری به عنوان سفیدنماینده اکسیژنه شناخته می گردد که نحوه کار آن به گونه ای ست که برای پارچه ایمن محسوب می گردد. سفیدنماینده های غیر کلری تقریبا روی هر پارچه ای با هر رنگی قابل استفاده هستند و می توانند باعث لکه بری شوند.

آب اکسیژنه معروف ترین سفیدنماینده این گروه است که بیشتر در مقیاس صنعتی استفاده می گردد و در منازل کاربرد کم تری دارد. نحوه کار سفیدنماینده های غیرکلری آن ها را به انتخاب مناسبی برای صنایع چوب و کاغذ تبدیل نموده است. آب اکسیژنه به سادگی در آب حل و به اکسیژن و آب تبدیل می گردد. درصد پایین آب اکسیژنه به بافت و رنگ پارچه آسیب وارد نمی کند؛ به همین علت فراوری سدیم پربورات و سدیم پرکلرات که از ترکیبات مایع لباسشویی هستند، مورد استفاده قرار می گیرد.

سفیدنماینده ها چه کاربردی دارند؟

این مواد شوینده کاربردهای متعددی دارند و به عنوان یک ماده ضدعفونی نماینده قوی در مقیاس صنعتی یا خانگی مورد استفاده قرار می گیرند. از سفیدنماینده های کلری در سطح مجاز به عنوان یک ماده ضد قارچ و ازبین برنده بوی نامطبوع در لبنیات، مخازن آب شهری و لوله های فاضلاب استفاده می گردد.

از وایتکس برای اهداف خانگی مانند ضد عفونی کردن ظروف، شیرآلات، سرامیک، لباس ها و غیره استفاده می گردد. ضدعفونی نماینده های کلری و غیر کلری، هر دو، جهت ضدعفونی کردن محیط های آزمایشگاهی در معرض ویروس هپاتیت و مکان های تهیه و توزیع مواد غذایی استفاده می گردد.

در مواقع ضروری می توان از محلول آب ژاول رقیق شده در شستشوی زخم های آلوده بسته استفاده کرد. استفاده از میزان مناسبی از این ماده شوینده در لباسشویی جهت ضدعفونی کردن لباس ها توصیه می گردد. مخزن لباسشویی را هم می توان با وایتکس و آب داغ ضد عفونی کرد؛ به این منظور ابتدا لباس ها را خالی کنید و آب ژاول را درون لباسشویی بریزید. سپس اجازه دهید تا با آب به مدت 10 دقیقه گردش کند.

لکه بری از دیگر خواص مشهور سفیدنماینده هاست و می تواند برای پاک کردن لکه خون، قهوه، لاک، آبمیوه و غیره مورد استفاده قرار گیرد. برای از بین بردن این لکه ها، یک قاشق از این ماده شوینده را در یک لیوان آب حل کنید و به یاری قطره چکان روی لکه بریزید. بهتر است از وایتکس تنها برای لکه بری لباس های سفید استفاده گردد. لکه بری لباس های رنگی را با آب اکسیژنه انجام دهید.

آیا وایتکس همان آب اکسیژنه است؟

یکی از پرتکرارترین سوالات در ارتباط با سفیدنماینده ها این است که آیا وایتکس همان آب اکسیژنه است؟ پاسخ این سوال منفی ست. هر دوی این محصولات به عنوان موادی با خاصیت لکه بری و ضدعفونی نماینده شناخته می شوند؛ اما به دو دسته مختلف تعلق دارند. وایتکس همان آب ژاول است اما آب اکسیژنه یا پراکسید هیدروژن عضوی از خانواده سفیدنماینده های غیرکلری است. نحوه کار سفیدنماینده های این دو گروه با هم فرق دارد و خواص و فرمول آن ها با یکدیگر تفاوت دارد.

وایتکس مایعی با رنگ زرد و بویی تند است؛ اما آب اکسیژنه بی رنگ و غیرقابل اشتعال است. قدرت سفیدنمایندگی وایتکس از آب اکسیژنه بیشتر است و به علت ساده تربودن نحوه کار سفیدنماینده های غیرکلری و قدرت بالاتر، در مصارف خانگی پرکاربردترند.

نکاتی که باید هنگام نظافت با وایتکس به آن توجه داشته باشید

• هرگز وایتکس را با ماده شوینده دیگری ترکیب نکنید.
• به صورت مکرر از این ماده شوینده استفاده نکنید.
• هنگام کار با وایتکس استفاده از ماسک را نباید فراموش کنید.
• از تماس دست، پوست و چشم ها با این مواد جدا خودداری کنید.
• هنگام کار با مایع سفیدنماینده از دستکش پلاستیکی بهره ببرید.
• وایتکس و سایر مواد مشابه را در محلی خشک و دور از نور آفتاب نگهداری کنید.
• وایتکس را دور از دسترس بچه ها قرار دهید و در حضور آن ها از این ماده استفاده نکنید.
• در هنگام کار با وایتکس، درها و پنجره ها را باز بگذارید.
• بهتر است هنگام کار با این مواد شوینده پیش بند بپوشید؛ زیرا پاشیدن آن ها روی لباس باعث رنگ پریدگی لباس خواهد شد.
• اگر مشکل تنفسی یا قلبی دارید به هیچ عنوان نباید از وایتکس بهره ببرید.
• سفیدنماینده ها به مرور زمان به فلزات آسیب می زنند؛ بنابراین بهتر است از مواد دیگری برای تمیز کردن شیرآلات بهره ببرید.
• وایتکس را در فاضلاب نریزید؛ چرا که ممکن است به لوله ها آسیب وارد کند.
• هرگز از وایتکس یا سایر مواد مشابه برای ضدعفونی کردن مواد غذایی استفاده نکنید.
• سفیدنماینده هایی که فاقد کلر هستند قدرت تمیز نمایندگی پایین تری دارند؛ با این حال استفاده از آن ها با خطرات کم تری همراه است.

سخن پایانی

این مواد شوینده، بخش جدایی ناپذیری از نظافت سطوح، ظروف و لباس ها هستند، به همین خاطر آشنایی با نحوه کار سفیدنماینده ها می تواند بسیار مفید باشد. وایتکس یا آب ژاول پرکاربردترین مایع سفیدنماینده در منازل است؛ با این حال استفاده از آن با بایدها و نبایدهای زیادی همراه است. نباید فراموش کنید وایتکس یک مایع سمی ست و نباید در استفاده از آن زیاده روی گردد.

شما تا چه میزان با نحوه کار سفیدنماینده ها آشنایی دارید؟ آیا شما هنگام نظافت از این مواد شوینده استفاده می کنید؟ به نظر شما از چه مواد طبیعی می توان به عنوان جایگزین مواد شوینده شیمیایی استفاده کرد؟ تجربیات خود را جهت افزایش آگاهی بخشی، با سایر خوانندگان خبرنگاران در بخش کامنت ها در میان بگذارید.