پرولاکتین بالا در آزمایش به چه معناست و افزایش پرولاکتین چه علائم و درمانی دارد؟ - درگ فایل

در طی حاملگی میزان پرولاکتین به صورت طبیعی و فیزیولوژیک افزایش می یابد. بعد از زایمان، پرولاکتین موجب تحریک شیردهی می شود. با شروع شیردهی، پرولاکتین به سطح پایه خود برمی شود و از اینجا به بعد، عامل حفظ شیردهی، رفلکس مکیدن نوزاد از پستان مادر است.

حالا اگر فراوری پرولاکتین افزایش پیدا کند، ممکن است باعث بروز بیماری هایی بشود.

افزایش پرولاکتین سبب هیپوگنادیسم یا کاهش فراوری هورمون های جنسی می شود (چون پرولاکتین اثر مهاری بر آزاد شدن گنادوتروپین ها دارد).

پرولاکتین می تواند باعث ناباروری، ترشح غیرطبیعی از نوک پستان ها یا گالاکتوره و کاهش چگالی استخوانی شود.

اگر غده یا توموری در هیپوفیز ایجاد شود که ترشح بالای پرولاکتین را ایجاد کند، اصطلاحا به آن پرولاکتینوما می گویند. این تومور خوش خیم است.

علایم افزایش پرولاکتین

پرولاکتینوما در زنان و بین سنین 25 تا 35 سال شایع تر است. تظاهرات بالینی پرولاکتینوما براساس سن و جنس بیمار متفاوت است. معمولا، بیمار مبتلا به پرولاکتینوما یک زن جوان است که با اختلالات قاعدگی، ترشح سینه و ناباروری مراجعه می نماید. مردان با کاهش میل جنسی و اختلال نعوظی مراجعه می نمایند.

گالاکتوره و عظیم شدن پستان یا ژنیکوماستی در مردان نادر است.

چون علایم در مردان خفیف است، در اغلب موارد تومور وقتی تشخیص داده می شود که علایم فشاری آن شامل سردرد، اختلالات عصبی و تغییرات میدان بینایی بروز نموده باشد.

اما در زنان با توجه به تظاهر زودهنگام اختلالات قاعدگی، پرولاکتینوماهای کوچک یا اصطلاحا میکروپرولاکتینوما هم زیاد تشخیص داده می شود.

تشخیص بیماری در وهله اول با آزمایش سطح پرولاکتین خون صورت می گیرد که اگر بالاتر از 250 نانوگرم در میلی لیتر باشد، معمولا مطرح نماینده پرولاکتینوما است.

توجه داشته باشید که هر افزایش پرولاکتینی مترادف با پرولاکتیوما نیست. حاملگی، استرس عاطفی یا بدنی، ورزش و تحریک دیواره قفسه سینه هم می توانند پرولاکتین را افزایش دهند.

داروها هم از علل افزایش پرولاکتین هستند. مثلا داروی متوکلوپرامید یا پلازیل اگر به صورت مزمن استفاده شود، می تواند میزان پرولاکتین را افزایش بدهد.

درمان افزایش پرولاکتین

برای درمان می توان از داروهای ضد دوپامین مانند بروموکریپتین یا کابرگولین استفاده کرد که سطح پرولاکتین را نرمال می نمایند، اندازه تومور را کاهش داده و در بیش از 80٪ مبتلایان به پرولاکتینوما، موجب حفظ عملکرد گنادها می شوند.

آگونیست های دوپامین، درمان اولیه ماکروپرولاکتینوماهایی هستند که موجب نقص بینایی، اختلال عصبی یا اختلال عملکرد هیپوفیز شده اند.

شایع ترین عوارض جانبی آگونیست های دوپامین عبارتند از: تهوع، استفراغ، سرگیجه و احتقان بینی.

جراحی در چه مواردی انجام می شود؟

در بیمارانی که درمان دارویی را تحمل نمی نمایند یا به درمان دارویی پاسخ نمی دهند، تومور به وسیله جراحی موسوم به ترانس اسفنوئیدال خارج می شود

درمان چه زمانی می تواند قطع شود؟

در بیمارانی که به مدت 2 سال پرولاکتین نرمال دارند و با وجود کاهش دوزدارو، آثاری از تومور در آن ها مشاهده نمی شود، می توان آگونیست دوپامین را قطع کرد. بعد از قطع دارو، به مدت یک سال، باید هر سه ماه سطح پرولاکتین چک شود. سپس سالی یکبار این اقدام انجام می گیرد.

آزمایش تیروئید حتما وقتی که افزایش سطح پرولاکتین وجود دارد انجام شود. چون کمکاری تیورئید می تواند مقداری سطح پرولاکتین را افزایش دهد و در این صورت با درمان مشکل تیروئید، پرولاکتین هم نرمال می شود.